Tag Archives: Porez

ŠTA JE PREDMET OPOREZIVANJA?

Nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srbije predmet su oporezivanja.

Porez na imovinu plaća se na pravo svojine, na državinu nepokretnosti na kojoj imalac prava svojine nije poznat, na pravo korišćenja građevinskog zemljišta površine preko 10 ari, kao i u drugim slučajevima predviđenim zakonom.

Oporezovane nepokretnosti su:

1. stan
2. kuća
3. stambene i poslovne zgrade
4. poslovne prostorije
5. garaže
6. pomoćni objekti, kao i drugi (nadzemni i podzemni) građevinski objekti, odnosno njihovi delovi.

Nepokretnosti koje se takodje oporezuju su i:

1. građevinsko zemljište
2. poljoprivredno zemljište
3. šumsko zemljište i drugo zemljište.

Veličina parcele

Ukoliko je zemljište površine do 10 ari, na njega se ne plaća porez. Ovo važi pod uslovom da se ta mala parcela ne graniči sa drugom parcelom istog vlasnika. Ukoliko se više malih parcela istog vlasnika međusobno graniče one se posmatraju kao celina, te ukoliko njihova zbirna površina prelazi 10 ari, one će ipak biti predmet oporezivanja.

Kada su na istoj nepokretnosti više lica obveznici, obveznik je svako od tih lica srazmerno svom udelu u odnosu na celu nepokretnost. Kada udeli obveznika na istoj nepokretnosti nisu određeni, smatraće se da su jednaki.

DA LI JE ZEMLJIŠTE ISPOD OBJEKTA OPOREZIVO?

Ukoliko se na zemljištu nalazi objekat na koji se plaća porez na imovinu, zemljište koje se nalazi ispod objekta neće biti oporezovano. Ipak zemljište koje se nalazi ispod skladišta ili stovarišnog objekta nije oslobođeno plaćanja poreza.

Oporeziva je površina zemljišta ispod obodnih zidova i stepeništa izvan gabarita objekta, osim ako je objekat u zajedničkoj nedeljivoj svojini.

Poreski obveznici koji vode poslovne knjige, imaju poseban tretman i za njih ne vazi poresko oslobođenje u određenim slučajevima, a ova pitanja detaljnije su uređena zakonom.

Sastavnim delom zemljišta, smatra se i ne oporezuje kao objekat :

1. staza i drugi otvoreni prostor prekriven šljakom, asfaltom, betonom, pločama ili drugim čvrstim materijalom u nivou zemljišta
2. otvoreni prostor za parkiranje
3. kolski prilaz objektu
4. ograda
5. potporni zid
6. stepenište izvan gabarita objekta
7. vrtno senilo do 15 m2 osnove
8. vrtni bazen (uključujući fontane) površine do 12 m2 i dubine do 1 m
9. nadstrešnica osnove do 10 m2
10. dvorišni kamin površine do 2 m2 i visine do 3 m
11. stočna jama
12. septička jama
13. dečje igralište i ostalo predviđeno zakonom.

KOME SE PLAĆA POREZ NA IMOVINU?

Porez na imovinu je lokalni porez i obračunava ga i naplaćuje gradska, odnosno opštinska poreska uprava.

Poreski obveznik podnosi poresku prijavu, a poreska uprava donosi rešenje kojim utvrđuje visinu poreza, rokove plaćanja i ostale elemente koji su obavezan elemenat svakog rešenja.

Lokalna poreska uprava zadužena je za oporezivanje nekretnina na svojoj teritoriji. Ukoliko jedno lice ima nekretnina na različitim područjima, svaka poreska uprava donosiće posebno rešenje za nekretnine koje se nalaze na njenoj teritoriji.

PODNOŠENJE PRIJAVE ZA POREZ NA IMOVINU

Porez na imovinu prijavljuje se lokalnoj poreskoj upravi na propisanom obrascu. Prijavu podnosi ili sam poreski obveznik, a može podneti i advokat ili drugi punomoćnik koga poreski obveznik ovlasti.

Javni beležnik će podneti poresku prijavu po osnovu isprave koju je on overio, odnosno pravosnažne odluke koju je doneo, te u tom slučaju poreski obveznik ne treba posebno podnositi prijavu.

Izmene bitne za porez na imovinu

Ukoliko u međuvremenu dođe do izmeni nekih činjenica koje su bitne za utvrđivanje poreza, podnosi se nova poreska prijava sa novim podacima. Tako na primer ukoliko vlasnik promeni prebivalište, te mu adresa nekretnine na koju plaća porez sada postane i adresa prebivališta u ličnoj karti, potrebno je da se ova promena prijavi poreskoj upravi kako bi vlasnik imao pravo na umanjenje poreza od 50%.

Kada poreski obveznik otuđi nekretninu, ili na drugi način prestane da bude obveznik plaćanja poreza, potrebno je i ovu promenu prijaviti poreskoj upravi, kako bi prestala i obaveza plaćanja poreza na imovinu.

REŠENJE O POREZU NA IMOVINU

Poreska uprava na čijoj teritoriji se nalazi nekretnina, donosi rešenje kojim utvrđuje iznos poreza za poreske obveznike koji ne vode knjige. Poreski obveznik koji vodi poslovne knjige porez na imovinu utvrđuje samooporezivanjem.

Rešenje se dostavlja poreskom obvezniku putem pošte. Građani koji imaju registrovan profil na portalu “eUprave” dobijaju elektronska rešenja o utvrđenom porezu na imovinu u svoje elektronsko sanduče na ovom portalu.

VISINA POREZA NA IMOVINU

Porez na imovinu utvrđuje se za kalendarsku godinu.

Osnovica poreza na imovinu je vrednost nepokretnosti. Vrednost nepokretnosti utvrđuje poreska uprava na čijoj teritoriji se nepokretnost nalazi, a na osnovu korisne površine i prosečne cene kvadratnog metra odgovarajućih nepokretnosti u zoni u kojoj se nalazi nepokretnost.

Šta je korisna površina?

Korisna površina za zemljište je njegova ukupna površina, uključujući površinu pod objektom.

Korisna površina za objekat predstavlja zbir podnih površina između unutrašnjih strana obodnih zidova objekta.

U korisnu površinu ne ulaze:

1. površine balkona
2. terasa
3. lođa
4. stepeništa izvan gabarita objekta
5. neadaptiranih tavanskih prostora i prostora u zajedničkoj nedeljivoj svojini svih vlasnika posebnih delova istog objekta.

Za objekat koji nema horizontalnu podnu površinu ili obodne zidove korisna površina je površina njegove vertikalne projekcije na zemljište.

Prosečna cena kvadratnog metra se utvrđuje na osnovu odluke o stopama poreza na imovinu,a koju donosi skupština jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se imovina nalazi. Za svaku kalendarsku godinu primenjuju se propisi koji važe na dan 1. januara poreske godine.

Poreska obaveza

Ako poreska obaveza nastane u toku kalendarske godine nastane, porez na imovinu za tu godinu utvrđuje se za period od nastanka poreske obaveze do isteka te godine

Prestanak poreske obaveze

U slučaju prestanka poreske obaveze, porez se utvrđuje za period do dana prestanka poreske obaveze u toj godini.

Stopa amortizacije

Vrednost nepokretnosti, osim zemljišta, umanjuje se za amortizaciju. Stopu amortizacije utvrđuje lokalna samouprava, a ona je jednaka za sve nepokretnosti na njenoj teritoriji. Ona može da iznosi do 1% godišnje, a najviše do 40%. Amortizacija se računa počev od isteka svake kalendarske godine u odnosu na godinu u kojoj je izvršena izgradnja, odnosno poslednja rekonstrukcija objekta.

KAKO PLATITI POREZ NA IMOVINU U RATAMA?

Poreska uprava za svaku godinu donosi rešenje o porezu na imovinu za poreskog obveznika. U rešenju se određuje ukupna visina poreza za celu godinu.

Ipak nije neophodno platiti ceo iznos poreza odjednom. U rešenju se porez za kalendarsku godinu utvrđuje u ukupnom iznosu, a plaća se tromesečno, tj u četiri godišnje rate. Visina svake rate utvrđuje se srazmerno broju dana u tromesečju za koji se plaća porez na imovinu. Svaka rata plaća se u roku od 45 dana od dana početka tromesečja.

U samom rešenju naznačava se račun i poziv na broj na koji treba da se plati porez na imovinu.

ŽALBA NA REŠENJE

Ukoliko poreski obveznik smatra da porez na imovinu nije na pravilan način obračunat rešenjem, ima pravo žalbe.

Žalba se podnosi u roku od 15 dana drugostepenom organu, a predaje se neposredno ili preporučenom poštom, odnosno izjavljuje na zapisnik prvostepenom poreskom organu.

Žalba ne odlaže izvršenje rešenja. U slučaju izjavljene žalbe poreski obveznik bi trebao da plati iznos koji je utvrđen rešenjem kako ne bi rizikovao pokretanje izvršenja i uvećanje duga zbog kamate. U slučaju da uspe sa žalbom, imaće pravo na povrat više uplaćenog iznosa.

MANJI POREZ NA IMOVINU

Ukoliko poreski obveznik ima prijavljeno prebivalište u kući ili stanu u kom stanuje, on ima pravo na umanjenje od 50% za porez na imovinu. Ipak ovo umanjenje je moguće ostvariti u iznosu od najviše 20.000,00 dinara na godišnjem nivou.

Kako dokazati adresu prebivališta?

Prebivalište se dokazuje kopijom lične karte, ili potvrdom MUP-a o prijavljenom prebivalištu.

Ako na jednoj kući za stanovanje ili stanu ima više obveznika, pravo na umanjenje se posmatra za svakog obveznika posebno. Tako će pravo na umanjenje imati oni poreski obveznici koji imaju prijavljeno prebivalište na toj adresi, a oni koji nemaju plaćaće pun iznos poreza.

Porez na imovinu manji za 75%

Ukoliko u kući ili stanu površine do 60 m2, koji nisu na građevinskom zemljištu niti u građevinskom području, stanuju samo lica starija od 65 godina i imaju tu prijavljeno prebivalište, na ove nekretnine porez na imovinu se umanjuje za 75%. Uslov za ovo poresko umanjenje je da ove nekretnine nisu date u zakup.

Ako su za istu kuću ili stan ispunjeni uslovi za umanjenje po oba gore navedena osnova, umanjenje se vrši po jednom osnovu koji je najpovoljniji za obveznika.

PORESKA OSLOBOĐENJA ZA POLJOPRIVREDNE OBJEKTE I POLJOPRIVREDNO ZEMLJIŠTE

Objekti koji su namenjeni isključivo za primarnu poljoprivrednu proizvodnju oslobođeni su plaćanja poreza na imovinu.

To mogu biti objekti koji su namenjeni i faktički se koriste za:

1. smeštaj mehanizacije i repromaterijala
2. smeštaj i čuvanje gotovih poljoprivrednih proizvoda
3. staje za gajenje stoke
4. objekti za gajenje pečurki, puževa i riba
5. kao i objekti za potrebe gajenja i prikazivanje starih autohtonih sorti biljnih kultura i rasa domaćih životinja.

Poresko oslobođenje ne može se ostvariti ukoliko je poljoprivredni objekat dat u zakup koji u toku 12 meseci neprekidno ili sa prekidima traje duže od 183 dana.

Dakle ovo oslobođenje važi samo za poljoprivredne objekte. Nema osnova da se ostvari pravo na oslobođenje od poreza na imovinu za zemljište, pa čak ni za veštački stvoreno neplodno zemljište, šumsko zemljište i zemljište pod zgradom i drugim objektima.

Porez na imovinu za poljoprivredno i šumsko zemljište

Ipak poljoprivredno i šumsko zemljište nije u obavezi da plaća porez na imovinu pod uslovom da se ono ponovo privodi nameni. Poresko oslobođenje može se ostvariti u periodu od pet godina, računajući od početka privođenja nameni. Međutim poresko oslobođenje ne može se ostvariti ukoliko je to zemljište dato u zakup koji u toku 12 meseci neprekidno ili sa prekidima traje duže od 183 dana.

Poresko oslobođenje za poljoprivredne objekte može ostvariti poreski obveznik koji ne vodi poslovne knjige, a obveznik koji vodi poslovne knjige može ostvariti poresko oslobođenje ukoliko mu je poljoprivreda pretežna delatnost.

PORESKO OSLOBOĐENJE ZA IMOVINU MANJE VREDNOSTI

Porez na imovinu ne plaća obveznik kada ukupna vrednost za sve njegove nepokretnosti na toj teritoriji jedinice lokalne samouprave ne prelazi iznos od 400.000 dinara. Dakle ovde se uzima u obzir vrednost celokupne imovine na teritoriji jednog grada ili opštine. To znači da ako poreski obveznik ima imovinu na teritoriji drugog grada ili opštine to neće biti od uticaja na oslobođenje u onoj teritorijalnoj jedinici u kojoj ima uslova za oslobođenje.

Nepokretnosti date u zakup

Poresko oslobođenje ne može se ostvariti ukoliko su navedene nepokretnosti date u zakup koji u toku 12 meseci neprekidno ili sa prekidima traje duže od 183 dana.

Ako vrednost imovine poreskog obveznika pređe navedeni limit od 400.000 dinara, njemu prestaje pravo na poresko oslobođenje i utvrđuje mu se porez za sve nepokretnosti koje ima na toj teritoriji.

POREZ NA IMOVINU ZA CRKVE I VERSKE ZAJEDNICE

Porez na imovinu se ne plaća za nepokretnosti koje su u svojini tradicionalnih crkava i verskih zajednica, i drugih crkava i verskih zajednica registrovanih u skladu sa zakonom kojim se uređuje pravni položaj crkava i verskih zajednica, a koje su namenjene i isključivo se koriste za obavljanje bogoslužbene delatnosti.

Ukoliko su navedene nepokretnosti date u zakup koji u toku 12 meseci neprekidno ili sa prekidima traje duže od 183 dana, ne može se ostvariti pravo na poresko oslobođenje.

Dakle poresko oslobođenje postoji samo za objekte koji su namenjeni i isključivo se koriste za obavljanje bogoslužbene delatnosti. Porez na imovinu se plaća na nepokretnosti koje nisu namenjene, odnosno koje se ne koriste isključivo za obavljanje bogoslužbenih delatnosti, kao što su npr.:

1. parohijski domovi
2. stanovi u svojini crkava
3. objekti i pomoćni objekti u kojima se obavlja učenje veronauke, itd.

POREZ NA IMOVINU ZA OBJEKTE NAMENJENE DALJOJ PRODAJI

Ukoliko poreski obveznik koji vodi poslovne knjige stekne nepokretnost isključivo da bi je dalje prodao, nije u obavezi da plati porez na imovinu za godinu u kojoj je poreska obaveza nastala, kao i za godinu koja sledi toj godini.

Uslov je da ovu nepokretnost ne koristi tokom tog perioda, i da je iskazuje u svojim poslovnim knjigama kao dobro isključivo namenjeno daljoj prodaji.

POREZ NA IMOVINU ZA OBJEKTE OŠTEĆENE USLED ELEMENTARNIH NEPOGODA

Nije propisano oslobođenje od poreza na imovinu za nepokretnosti koje su oštećene dejstvom poplave ili klizišta.Ipak vrednost objekta može biti znatno umanjena, te se može zahtevati utvrđivanje nove osnovice za oporezivanje.

Međutim, ako je objekat srušen usled dejstva poplave, odnosno zbog pokretanja klizišta, od dana prestanka postojanja objekta prestaje i poreska obaveza po osnovu poreza na imovinu za taj objekat.

---

Ovaj tekst je informativnog karaktera, i postoji mogućnost da je nakon njegovog objavljivanja došlo do promene propisa. Za detaljnije i precizne informacije o Vašim prvima može Vam pomoći advokat za poreze.

Advokat Novi Sad
Milan Ivetić
Novembar 2021